DOKTORKA SVETLANA OTKRILA KOJE 2 NAMIRNICE VAM SMANJUJU HOLESTEROL I KRVNI PRITISAK: Bićete zdravi kao drijen i zimi!
Polako prelazimo iz ljeta u zimu, a samim tim i naša prehrana se mijenja. Ovom prilikom pitali smo dr Svetlanu Stanišić kako izgleda idealna ishrana u zimskom periodu i koju hranu treba povećati.
Naša ishrana u hladnom periodu godine sadrži više masti životinjskog porijekla, konzervisane hrane, slatkiša, a manje svježe biljne hrane, koje su izvor vrednih zaštitnih materija. Pored toga što se kvalitet ishrane tokom zime promenio, većina ljudi se suočava sa povećanim unosom kalorija i viškom kilograma zbog sezonske depresije, proslava, praznika i dokolice tokom praznika. Jedan od hormona koji utiče na apetit, čije se lučenje značajno mijenja tokom zime, je melanotropin ili MSH. Ovaj hormon se luči u hipofizi pod dejstvom UV svetlosti na oči i utiče na suzbijanje osjećaja gladi, pa kada smo ljeti i proljeće tokom dana izloženi suncu imamo manju želju za hranom, dok zimi to nažalost nije slučaj. Zimi nedostatak sunčeve svjetlosti uzrokuje smanjeno lučenje melanotropina, ali i nedostatak serotonina u mozgu,
Nedostatak serotonina uzrokuje sezonsku depresiju, zbog čega smo skloni da zimi posežemo za brzim zadovoljstvima, poput visokokalorične hrane pune šećera. Osim toga, boravak napolju ili boravak u hladnim prostorijama zimi doprinosi gubitku energije zbog termoregulacije, odnosno odražava stalnu tjelesnu temperaturu. Stariji ljudi najviše osjećaju hladnoću zbog gubitka mišićnog tkiva koji se prirodno javlja s godinama, posebno kod fizički neaktivnih osoba.
Namirnice koje su dostupne zimi, posebno one životinjskog porijekla, pune masti, šećera i soli, bile bi zapravo dobro rješenje za one koji zimu provode u seoskom okruženju, dugo borave napolju i izloženi su teškim fizički rad. Na primjer, ribar koji peca na Sjevernom moru u ekstremno hladnim uvjetima može potrošiti koliko i profesionalni sportista na dan utakmice. Ali u modernom okruženju u kojem provodimo sate sjedeći ili ležeći u zagrijanim prostorijama, kalorijska potrošnja za većinu odraslih ne prelazi 1700 kalorija. Da bismo vam dali predstavu o tome koliko je mala količina kalorija, možemo napomenuti da jedna kutija integralnog keksa daje 900-1000 kalorija.
Dr Svetlana tvrdi da je tokom zime preporučljivo paziti na unos vode i uopšte tečnosti, jer ređe osećamo žeđ nego leti, a vazduh u zatvorenim prostorijama je veoma suv zbog grijjanja. Takođe, treba imati na umu da izlaganje hladnoći dovodi do kontrakcije krvnih sudova u perifernim tkivima i pojačanog dotoka krvi u unutrašnje organe, što rezultira ubrzanim izlučivanjem soli i vode i povećanjem viskoziteta krvi, pa se unos vode smanjuje. veoma potrebno za posebno osetljive kategorije stanovnika, a to su najmlađi i najstariji.
Idealna ishrana tokom zime
Kada je u pitanju ishrana, zima je sezona bijelog luka i luka, koji deluju antibakterijski, a beli luk utiče i na snižavanje nivoa LDL holesterola u krvi i krvnog pritiska , zbog čega se veoma preporučuje.
Takođe, jedan od načina da se riješite pojačanog osjećaja gladi je i korištenje ribe bogate zdravim mastima, prvenstveno omega-3 masnim kiselinama i proteinima, koji podstiču lučenje holecistokinina, hormona koji osigurava osjećaj sitosti. Takođe, namirnice koje sadrže zdrave masti kao što su bademi, lješnjaci, orasi, kikiriki, suncokretove i sjemenke bundeve izvor su vitamina E, koji djeluje kao antioksidans i štiti srce i krvne sudove, što je izuzetno važno zimi u uslovima zagađen vazduh i virusne infekcije. Kada su salate u pitanju, svakako je bolje koristiti salate iz staklenika nego ih isključiti iz ishrane, dok je za osobe kojima ne smeta povećan unos soli odličan izbor kiseli kupus i ostalo kiselo povrće.
S druge strane, osobe koje kao argument protiv kiselog kupusa navode visok krvni pritisak ili hronično zatajenje bubrega treba da budu svjesne količine soli u svim pekarskim proizvodima, pizzama, suhomesnatim proizvodima, topljenim sirevima i grickalicama koje bi prije trebale isključiti iz prehrane. odlučivši da isključi kiselo povrće.
Nakon zamrzavanja, voće zadržava čak 70% vitamina C koji sadrži u svježem stanju, pa je smrznuto voće dobar dodatak ovsenim pahuljicama zimi. Kasna jesen je i sezona bundeve, koja je bogata vitaminom A i drugim antioksidativnim materijama, pa je pečena bundeva idealna poslastica za hladno vrijeme, dok je kuhana hrana, posebno pasulj, kuhano zeleno lisnato ili kupusovo povrće sa salatom od paradajza i paprike. savršen ručak za hladne dane. Takođe, domaća supa od šupljih kostiju je izvor proteina za obnavljanje vezivnog tkiva. Zbog održavanja imuniteta , korisna je upotreba suplemenata vitamina D tokom zime, a to se posebno odnosi na osobe koje u ishrani ne koriste mlijeko obogaćeno vitaminom D, kao i starije osobe koje imaju potrebu da koriste suplemente jer njihova koža je tanja i proizvodi do 60% manje vitamina D.